1. کم خوری

ملاّ صدرا می گفت: چون بخشی از گناهان، نتیجه پرخوری و شکم پروری است، باید در صرف غذا امساک کرد. و همواره این شعر سعدی را می خواند:

اندرون از طعام خالی دار تا در آن، نُور معرفت بینی

و خود ملاّصدرا در شبانه روز، یک وعده غذا می خورد و غذایش فرقی با غذای طلاّب نداشت و فصل تابستان به صرف مقداری میوه اکتفا می کرد. او با آنکه از بزرگ ترین علمای عصر خود بود، با سادگی زیست می کرد؛ هر کس کاری با او داشت، می توانست در هر ساعتی از روز بدون واسطه او را ببیند و مشکلش را با وی در میان بگذارد.(1)

2. گذشت از آخرت

روزی نادرشاه با «سید هاشم خارکن» که از روحانیون بنام بود، در نجف ملاقات کرد. نادر خطاب به سید هاشم گفت: «شما واقعا همّت کرده اید که از دنیا گذشته اید.»

سید هاشم با همان وقار و آرامش روحانی مخصوص به خود گفت: «شما همّت کرده اید که از آخرت گذشته اید.»

3. از طلبگی تا مرجعیّت

شیخ انصاری، آن مرجع کلّ فی الکل شیعه، آن روزی که می میرد، با آن روزی که به صورت یک طلبه فقیر از خوی وارد نجف شده، فرقی نکرده است. وقتی که خانه او را نگاه می کنند، می بینند مثل فقیرترین مردم زندگی می کرده است.

دارایی شیخ هنگام درگذشت او، معادل 17 تومان پول ایرانی بود که همان مقدار هم مقروض بود. باز ماندگانش قدرت قیام به لوازم معمولی اقامه عزا نداشتند و یکی از ثروتمندان، شش شبانه روز به تمام مراسم و لوازم مجلس ختم و ترحیم او قیام کرد.(2)

4. اهمیّت حقانیت علی علیه السلام

مرحوم میرحامد حسین هندی را به تشییع جنازه فرزندش دعوت می کنند، می فرماید: تألیف کتاب «عبقات الانوار» واجب تر از تشییع جنازه فرزند جوانم می باشد. من فرصت این کار را ندارم، شما از طرف من بروید و مرا با تألیف کتاب تنها بگذارید تا حقّانیت علی مرتضی علیه السلام را از سخنان اهل سنّت ثابت کنم.(3)

7. کاش تمام دنیا یک شب بود

اویس قرنی برخی از شبها را شب رکوع می نامید و با یک رکوع، شب را صبح می کرد و شبی را شب سجود می نامید و با یک سجده، شب را به پایان می برد. گفتند: ای اویس! این چه زحمتی است که به خود روا می داری؟ گفت: کاش از ازل تا ابد یک شب بود و من آن یک شب را با یک سجده صبح می کردم.(4)

هر کس به برش خرقه اویس قرنی نیست

هر شیشه گلرنگ عقیق یمنی نیست

حُسن آیت روح است بنازک بدنی نیست

5. مرداد ماه شاه کُش

از مرداد معمولاً بیست و هشتم آن به ذهن تبادر می کند که کودتای شوم 1322 در آن اتّفاق افتاد. امّا بد نیست بدانید ناصرالدین شاه نیز در 5/5/1275 توسط میرزا رضا کرمانی ترور شد و دیکتاتور، رضاخان قلدر در چهارم مرداد 1323 در جزیره موریس آفریقای جنوبی مرد و محمدرضا در قاهره در همین روز از سال 1359 از دنیا رفت. پس مرداد را می توان به نوعی ماه مرگ شاهان نامید.(5)

6. هدیه به روح پسر

مرحوم شیخ حسن نجفی، صاحب جواهر، در شب وفات فرزندش در کنار نعش جوانش پس از خواندن مقداری قرآن به مطالعه و نوشتن کتاب جواهر پرداخت و نوشت: ثواب این چند صفحه کتاب را به روح او هدیه کردم.(6)

7. آرزوی حضرت مریم علیهاالسلام

بعد از آنکه حضرت مریم علیهاالسلام از دنیا رفت، حضرت مسیح علیه السلام جنازه مادرش را به خاک سپرد. سپس روح مادر را در خواب دید، از او پرسید: مادر! آیا هیچ آرزویی داری؟ مریم علیهاالسلام پاسخ داد: آرزویم این است که در دنیا بودم و شبهای سرد زمستانی به مناجات و عبادت در درگاه خدا به بامداد می رساندم و روزهای گرم تابستانی را روزه می گرفتم.(7)

 پاورقــــــــــــــــــــی

-------------------------------------------------------------

1. سیمای فرزانگان، ج3، ص453.

2.همان، ص454.

3.روحانیت شیعه، ص50.

4.ارشاد القلوب، ج2، ص38.

5.مجلّه پاسدار اسلام، شماره 272، ص47.

6.روحانیّت شیعه، ص46.

7. حکایتهای شنیدنی، ج5، ص62.